Czy do montażu alarmu potrzebne są specjalne uprawnienia?

Dużo zależy od tego, czy system alarmowy jest montowany w prywatnym domu jednorodzinnym, czy na przykład w obiekcie należącym do Narodowego Banku Polskiego. Dla pełnego zrozumienia zasad w branży instalatorskiej warto na początek przyjrzeć się paru danym.

Ustawa o ochronie osób i mienia z 1997 r. – od tego należy zacząć

Obowiązująca ustawa o ochronie osób i mienia z 1997 r. doczekała się wielu nowelizacji (np. zastąpiono licencję tak zwanym wpisem na listę itp.). Ustawę tę można znaleźć pod poniższym linkiem, wybierając pozycję „tekst ujednolicony”.

•  USTAWA

Ustawa wprowadza pojęcie „obiektów, które podlegają obowiązkowej ochronie”. Należą do nich na przykład:

• zakłady produkujące i magazynujące sprzęt wojskowy,
• zakłady wydobywające surowce mineralne,
• porty morskie i lotnicze,
• banki przechowujące wartości pieniężne w znacznych ilościach,
• zakłady typu elektrownie, ujęcia wody, wodociągi, oczyszczalnie ścieków, rurociągi paliwowe,
• muzea, gdzie gromadzone są dobra kultury narodowej,
• archiwa państwowe itp.

Szczegółowa lista rodzajów obiektów dostępna jest w ustawie, a ewidencję tych obiektów prowadzi wojewoda właściwy na dany region. Ewidencja ma charakter poufny.

Czy każda firma instalacyjna może montować systemy alarmowe w powyższych obiektach?

Montaż systemów alarmowych w obiektach podlegających obowiązkowej ochronie może wykonywać firma, która posiada koncesję na wykonywanie usług w zakresie ochrony osób i mienia. Ustawa mówi, że dla tego typu obiektów firma instalacyjna musi mieć koncesję (koszt to kilkaset złotych).

•  Jak wyrobić koncesję?

Należy również pamiętać, że prowadząc działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia, trzeba spełnić obowiązek ubezpieczenia OC za szkody wyrządzone w związku z charakterem prowadzonej działalności.

Który pracownik może instalować systemy alarmowe w powyższych obiektach?

Firma musi posiadać koncesję, ale to nie wszystko. Aby taką koncesję dostać, należy wcześniej uzyskać wpis na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego.

Taki wpis można wykonać w Komendzie Wojewódzkiej Policji [KWP] – również online, ale niezbędne jest spełnienie kilku warunków:

• ukończone 18 lat,
• niekaralność,
• specjalne badania lekarskie,
• wykształcenie (minimum zawodowe) o specjalności: elektryk, elektronik, informatyk, mechanik, łącznościowiec lub ukończony tak zwany kurs pracownika zabezpieczenia technicznego.

Szczegóły dostępne są w ustawie. Kiedy dana osoba zostanie wpisana na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego, to otrzymuje z KWP stosowny dokument (czas oczekiwania z reguły do miesiąca). Dopiero posiadając ten dokument, można ubiegać się o koncesję.

•  JAK WYROBIĆ WPIS NA LISTĘ?

A gdy firma zatrudnia instalatora, który został wpisany na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego, to co dalej?

Legitymacja – sposób na wylegitymowanie się pracownika

Ustawa o ochronie osób i mienia narzuca na przedsiębiorcę pewne warunki. Pracownicy firmy, którzy wykonują usługi w zakresie ochrony osób i mienia (np. instalują alarmy w obiektach objętych obowiązkową ochroną), muszą mieć możliwość wylegitymowania się na danym obiekcie. Na szczęście ustawa nie wymaga, by pracownik nosił kartkę w formacie A4 (w takiej formie listownie przychodzi zaświadczenie o wpisaniu na listę). Zamiast tego powinien on mieć przy sobie legitymację.

Wzór legitymacji został określony w specjalnym rozporządzeniu.

•  WZÓR LEGITYMACJI

Legitymacja ma postać żółtego, zalaminowanego blankietu o wymiarach 100 x 70 mm.  W rozporządzeniu (wzór legitymacji) znajduje się opis, jak należy prowadzić ewidencję tych legitymacji.

Dom jednorodzinny i ustawa o ochronie osób i mienia

Przeglądając treść ustawy, nie znajdzie się tam wzmianki o „domu jednorodzinnym”. Jest za to informacja, że koncesji nie wymaga działalność gospodarcza, która nie wykonuje zadań w zakresie ochrony osób i mienia w obiektach określonych w ustawie. Wnioski są takie, że dom jednorodzinny nie podlega pod ustawę i firma instalująca tam alarm nie musi posiadać koncesji (a instalator nie musi mieć wpisu na odpowiednią listę).

Montaż alarmu a ubezpieczenie

Instalacja alarmowa bardzo często jest podstawą do zniżek przy ubezpieczaniu budynku. Na etapie ubezpieczania zostaje zadane zwykle proste pytanie:

• Czy w obiekcie jest system alarmowy?

I teoretycznie są dwie możliwe odpowiedzi: tak albo nie. Jednak bardzo często pojawiają się wątpliwości:

• Czy firma instalująca musi mieć koncesję, a pracownicy wpis na listę?
• Czy przysłowiowy Kowalski może samodzielnie zainstalować w domu system alarmowy?
• Czy ubezpieczyciel wymaga zgodności z normą?
• Jeżeli dojdzie do włamania, to czy ubezpieczyciel będzie wymagał dokumentów od osoby, która instalowała system alarmowy?

O ile ustawa nie narzuca obowiązku posiadania koncesji na wykonywanie usług (…) w domach jednorodzinnych, to warto taką koncesję mieć. Dlaczego? Poniżej trzy odpowiedzi (zredagowane, aby były bardziej przejrzyste) losowych towarzystw ubezpieczeniowych na pytania o kompetencje instalatora i dokumenty związane z systemem alarmowym. Z oczywistych przyczyn nie są udostępnione nazwy podmiotów.

Żadnych wytycznych, tylko OWU i pojęcie alarmu z monitoringiem: odpowiednio konserwowane urządzenia sygnalizujące włamanie w ubezpieczonym budynku i sygnalizujące ten fakt np. w firmie agencji ochrony. Taka firma prowadzi usługi w zakresie ochrony osób i mienia i należy spisać z nią pisemną umowę na monitoring takiego obiektu.

Z powyższego wynika, że system powinien być konserwowany i podłączony do agencji ochrony, która świadczy usługi w zakresie ochrony osób i mienia. Warto więc:

• spisać z klientem umowę na regularny przegląd systemu (konserwację),
• podłączyć system do agencji ochrony, która może wysłać patrol,
• mieć to wszystko udokumentowane.

W powyższym fragmencie brak informacji o zgodności z jakąkolwiek normą. Kolejna odpowiedź z innej firmy ubezpieczeniowej:

(…) nie potrzebujemy atestów na system. Według OWU:
alarm to system dźwiękowo-wizualny, który jest zainstalowany i działa w ubezpieczonym lokalu lub ma możliwość powiadomienia ubezpieczonego lub kompetentnej osoby, która jest odpowiedzialna za odebranie informacji o alarmie i podjęcie stosownych działań.

Wydaje się, że są to mniejsze wymagania, jednak nie zmienia to faktu, że warto prowadzić stosowną dokumentację i organizować regularne przeglądy systemu alarmowego. Ostatnia odpowiedź:

Przy procesie zawierania polisy nie wymagamy okazania certyfikatów, atestów lub uprawnień firm, które zajmują się instalacją systemów alarmowych. W OWU jest informacja, że system alarmowy posiada monitoring, tj. sygnały o włamaniu trafiają do agencji ochrony, która może wysłać patrol.

Wnioski

Wpis na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego

Chcąc mieć zdolność do wykonywania zadań w zakresie usług ochrony osób i mienia, warto wyrobić ten wpis. Pracownik z takim dokumentem będzie mógł instalować systemy alarmowe w obiektach, które podlegają obowiązkowej ochronie (wg ustawy). Firma powinna wyrobić swojemu pracownikowi legitymację kwalifikowanego pracownika zabezpieczenia technicznego, a także powinna posiadać koncesję (jeżeli chce instalować systemy w obiektach, które podlegają obowiązkowej ochronie).

Koncesja

Prowadząc działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia w obiektach podlegających obowiązkowej ochronie (wg ustawy), należy wyrobić koncesję. Oprócz tego należy pamiętać o obowiązkowym ubezpieczeniu. Aby wyrobić koncesję, trzeba być wpisanym na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego. Jeżeli chodzi o spółkę (np. jawną), to ustawa dokładnie określa, kto taki wpis powinien posiadać.

Ubezpieczenie

Towarzystwa ubezpieczeniowe informacje o systemie alarmowym zamieszczają zwykle w OWU (Ogólnych warunkach ubezpieczenia) i nie precyzują, w jaki sposób system alarmowy ma być zbudowany (przynajmniej na tę chwilę – może to ulec zmianie). Jednak dobrą praktyką jest dokumentowanie prac związanych z wykonywaniem cyklicznych przeglądów (ustalonych w umowie z klientem) oraz prowadzenie wszelkiej dokumentacji w kwestiach typu: faktura za urządzenia, umowa z firmą instalującą i/lub monitorującą, protokół odbioru itp.